Patent/Faydalı Model Nedir?
Patent nedir sorusundan önce “Buluş Nedir?” bunu açıklamak gerekir. Sözlük anlamı ilk defa yeni bir şey icat etme olsa da asıl anlamı “tarım dahil, sanayideki herhangi bir spesifik sorunun çözümü” olarak tanımlanır. Bir ortaya çıkışın buluş ya da icat olabilmesi için, daha önce bulunmuyor olması gerekir. Eğer bulunuyor fakat bilinmiyor ise, bu durum keşif olarak adlandırılır. Buluş, durumlara yeni bir düşünce ya da yöntem getirmek ve yeni bir şey açığa çıkarmak ile olur. Yeni bir düşünceyle bir probleme çözüm bulunabilir ya da eskisi geliştirilebilir.

Buluşlar genellikle bir ihtiyacın giderilmesi amacı ile formüle edilir ve bir birey tarafından olduğu kadar bir ekip tarafından da gerçekleştirilebilirler.

Patent ise, buluş sahibinin buluş konusu ürünü belirli bir süre üretme, kullanma, satma veya ithal etme hakkıdır. Bu hakkı gösteren belgeye de patent denir. Geleneksel terminoloji ile sınai mülkiyet haklarının içinde önemli bir yer tutan “patent hakkı”, özellikle teknoloji transferinin aracı olması bakımından gelişmekte olan ülkeleri daha çok ilgilendiren maddi olmayan bir mala ilişkin haktır.

Araçlar, makineler, aygıtlar, elektronik ekipmanlar, elektronik parçalar, kimyasal bileşikler ve işlemleri, ile her türlü üretim yöntemleri, patent korumasının kapsamındadır.

Faydalı model patent sistemi gibi gelişmekte olan ülkelerde uygulanan belgelendirme sistemini ifade etmektedir. Patent belgesinden farklı olarak 10 yıllık koruma sağlayan fakat hukuki anlamda aynı yasal hakları veren bir belgelendirme türüdür.

Patent Neden Gereklidir?
Patent sisteminin amacını, yenilikleri ve buluş yapmayı özendirmek, yenilikleri, yaratıcı fikirleri teşvik etmek, bu fikirlerin üretime dönüşerek toplumların kalkınmalarını sağlamak, ekonomik ve sosyal refah düzeyini arttırmak olarak özetleyebiliriz.

Bu sistemlerin yıllardır sağlıklı şekilde uygulandığı, toplumlar tarafından benimsendiği ve çalışmaların bu yönde inovatif olarak kanalize edildiği ülkeler dünya ekonomisine hakim olan gelişmiş ülkelerdir. Hepsinde görüleceği üzere üretilen buluş ve akabinde verilen patent belgeleri diğerlerine oranla kat ve kat fazladır.

Firma bazında ve kişisel olarak düşünüldüğünde buluş sahiplerinin ve haksahiplerinin ödüllendirilmesi, korunması ve güçlendirilmesi yoluyla verilen patent belgeleri rekabet düzeyini arttırmakta, kaliteli ürün üretimini teşvik etmektedir. Yenilikçi gelişimin basamaklarını oluşturan patentlendirme sistemi rakiplerin o konuyla ilgili safdışı bırakılmasını sağlayan, pazar koşullarının önünü açan çok güçlü pazarlama argümanıdır. Rekabet olmadığı tekel pazarda istenilen fiyat düzeyinden satış yapmayı, yüksek cirolar elde etmeye temin eder.

Haliyle buluşların patentle koruma altına alınması belli bir süreliğine yüksek düzeylerde kar elde etme imkanı vermektedir.

Her buluş faydalı model veya patent ile korunabilir mi?
551 sayılı kanun Hükmünde Kararname’ye göre her buluşun tescil edilmesi mümkün değildir. Örneğin bilgisayar yazılımları, matematiksel çözümler, edebiyat eserleri, sanat eserleri gibi çalışmalar patent veya faydalı model ile koruma altına alınamaz.

Buluş konusu ürün ve yöntemlerin hangi kapsamda korunup korunamayacağı hakkında TESCİLTÜRK AŞ. danışmanlarımızdan detaylı bilgi alabilirsiniz.

Patent veya faydalı model için hangi kriterler gereklidir?
Buluşa konu ürünün faydalı model ile korunabilmesi için 2 kriter gereklidir. Bunlar yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik kriterleridir. Yenilik kriteri söz konusu buluşun daha önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış olmasını, sanayiye uygulanabilme ise söz konusu ürünün sanayi alanında kullanılabilecek bir ürün olması gerektiğini ifade eder.

Patent için gerekli kriterler ise;

Yenilik KriteriSanayiye Uygulanabilme Kriteri
Tekniğin bilinen durumunun aşılması kriteridir. Tekniğin bilinen durumunun aşılmasını KHK “Buluş, ilgili olduğu teknik alandaki bir uzman tarafından, tekniğin bilinen durumundan aşikar bir şekilde çıkarılamayan bir faaliyet sonucu gerçekleşmiş ise, tekniğin bilinen durumunun aşıldığı kabul edilir.” Şeklinde tarif etmektedir.

Türkiye’de kaç çeşit patent vardır? Diğer ülkelerde de böyle midir?
Türkiyede 3 çeşit patent belgelendirmesi yapılmaktadır.
– Faydalı model : Koruması 10 yıl
– İncelemesiz Patent : Koruması 7 yıl
– İncelemeli Patent : Koruması 20 yıl
Diğer bazı ülkelerde faydalı model ve incelemesiz patent sistemleri bulunmamaktadır.

Patent veya faydalı model başvurusu için gerekli olan bilgi ve belgeler nelerdir?
Başvuru için öncelikle ürünün danışmanlarımız tarafından incelenmesi gerekmektedir. Uygun olan buluş konusu ürünlerin başvurusu için aşağıdaki bilgi ve belgeler gerekmektedir.

Başvuru sahibi bilgileriVekaletnameÜrün hakkında detay bilgi (Önceki ve şimdiki sistem arasındaki farklar, ayrıcalıklar vb.)Ürüne ait katı model çizimler.Patent veya faydalı model ücreti ödendiğini gösterir dekont

Patent veya faydalı model almak kaça mal olur?
Patent veya faydalı model işlemleri için birkaç aşamada ödeme yapılmaktadır. Öncelikle faydalı model belgesi alırken ödenmesi gereken ücretleri başvuru, belgelendirme ve yenileme aşamaları olmak üzere 3 bölümde özetleyebiliriz. Başvuru aşamasında başvuru harcı ve TESCİLTÜRK AŞ. hizmet bedeli ödenmektedir. Belge aşamasında yine (yaklaşık 1 yıl sonra) ödenecek olan harç ücreti vardır. Diğer aşama ise her yıl yenileme safhalarıdır. Bu işlemler yılda bir defa yapılır ve 10 yıl boyunca yenileme harçları ödemeleri devam eder.

Patent konusunda yine birkaç aşamada ücretlendirme yapılmaktadır.

Müracaat aşaması :
Başvuru harcı ve hizmet bedeli.

Araştırma aşaması :
Tescil sürecinde seçilen araştırma ofisine göre ödenmesi gereken araştırma ücretleri mevcuttur.

İnceleme aşaması :
Tescil sürecinde seçilen inceleme ofisine göre ödenmesi gereken inceleme ücretlerini içerir.

Belgelendirme aşaması :
Tescil işlemleri sonrası ödenecek olan harç bedelidir.

Yenileme aşması :
Her yıl ödenmesi gereken yıllık yenileme harçlarını içerir. 7 veya 20 yıl boyunca ödenecektir.

Patent veya faydalı model süreçleri nasıl?
Faydalı model tescil süreci yaklaşık 10-12 aylık bir süreçtir. Başvuru ile birlikte süreç ve koruma başlar. Ardından Türk Patent Enstitüsü tarafından 1-2 aylık şekilsel, hukuki incelemeler ile ön değerlendirmesi yapılan başvuru ardından 3 aylık Resmi Patent Bülteninde ilan edilir. İtiraz gelmediği taktirde tescil kararı verilir ve belge ücreti ödenerek belge alınır.

Patent işlemleri ise faydalı model işlemlerine göre daha farklı ve uzun bir süreçte belgelendirilir. Başvuru sonra Türk Patent Enstitüsü uzmanları tarafından incelenen dosya herhangi bir sorun olmadığı taktirde araştırma yapılmak üzere vekile tebliğ edilir. Vekil, müvekkil ile görüşerek uygun olan yurtdışı herhangi bir ofiste araştırma işlemini tamamlar.

Başvuru tarihinden 18 ay sonra başvuru ile birlikte araştırma raporu yayınlanır. Başvuru ve rapor 6 ay süre ile Resmi Bültende yayınında kalmaktadır. Araştırma raporunun bize bildirim tarihinden itibaren 3 ay içinde İncelemeli Patent veya İncelemesiz Patent sistemi seçimi yapılması gerekir. Eğer araştırma raporunda buluşumuza benzer bir patent çıkmazsa 20 yıllık olan İncelemeli patenti tercih edebiliriz. Ancak buluşumuzun patent olamayacağına dair patentler var ise 7 yıllık olan İncelemesiz patenti tercih etmemiz daha doğru olacaktır. İncelemesiz patent tercih edildiğinde yayın aşamasında itiraz gelmemesi halinde belgelendirme safhasına geçilir ve 7 yıllık koruma sağlayan incelemesiz patent belgesi alınır.

Eğer İncelemeli Patent sistemi seçilirse, 6 aylık yayının bitiminden sonra TPE’nin yapacağı bildirimi aldıktan sonra İnceleme Raporu yapılmalıdır. Bu rapor, buluşunuzun patent alacağının resmi olarak belgelenmesi içindir. İnceleme raporunun sonucuna göre başvurumuzun patent olarak kabulü veya reddini içeren raporun iletilir. Eğer rapor olumluysa belge ücreti yatırılarak belge onaylanarak 20 yıllık koruma süresi başlar.

Patent veya Faydalı model başvurusu yapmadan önce kendim araştırma yapabilir miyim? Nereden araştırabilirim?
Bu konuda araştırma için TESCİLTÜRK AŞ. danışmanlarınızdan yardım alabileceğiniz gibi kendiniz de Türk Patent Enstitüsü’nün http://online.tpe.gov.tr/web/index.html sayfasından veya Avrupa Patent Ofisinin http://tr.espacenet.com/ ibareli türkçe sayfasından araştırabilirsiniz.

Patent veya Faydalı Model yıllık ücretlerini ödemezsem ne olur?
Bu yenileme ücretleri patent veya faydalı modelin korumasını devam ettirmek için mutlaka gereklidir. Ödenmediği taktirde cezalı ödeme sürecine düşer ve zamlı olarak ödeme yapılabilir. Fakat ilgili süre de geçerse koruma hakkı sona erecektir.

Başvuru yaptıktan sonra ürünümü piyasaya çıkarıp satışa başlayabilir miyim?
551 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye göre patent veya faydalı model hakkından yararlanabilmek için tescil sürecinin olumlu şekilde sonuçlanması gerekir. Tescil işlemi sonuçlanmadan hukuki koruma elde edilemeyeceğinden buluş konusu ürünün piyasaya sürülmesi rakipler tarafından taklitleri ve kullanımları gündeme getirecektir. Bu durumda karşı tarafa müdahale etmek mümkün değildir. Ancak tespit yapılabilir.

Haliyle başvuru sonrası ürünün kullanıma ve satışa sunulması tavsiye edilmemekle birlikte zorunlu hallerde yapılabilir. Fakat yine de piyasadan takip edilmesi gerekir.

Patent veya faydalı model belgesini aldıktan sonra herhangi bir işlem yapmaya gerek var mıdır?
Belge aldıktan sonra öncelikle yıllık yenileme harçlarının mutlaka ödenmesi gerekir. Ayrıca 3 yıl içinde söz konusu ürünün kullanıldığına dair kullanım belgesinin Türk Patent Enstitüsüne verilmesi gerekir.

Bunun dışında hak sahibi, adres, nev’i, unvan vb. gibi değişikliklerin de mutlaka başvurusu yapılarak sicile işlenmesi sağlanmalıdır.

Türkiye’de alınan patent tüm dünyada geçerli midir?
Hayır. Diğer tescil sistemlerinde olduğu gibi patent ve faydalı model belgeleri de sadece tescil edildikleri ülkelerde geçerlidir. Eğer 1 yıl içinde yurtdışında farklı bir ülkede başvuru yapılacaksa rüçhan hakkını kullanarak başvuru yapılması mümkündür.

Patentli bir ürün tamir edilebilir mi?
Patentli bir ürün üzerinde tamir hakkın kapsamının ihlali anlamına gelmez. Kişi veya kuruluşlar bedel ödeyerek aldıkları bir patentli ürün üzerinde tamir işlemi yapabilirler. Çünkü patent sahibi ürünü satarak üzerindeki koruma hakkını tüketmektedir. Fakat son kullanıcı harici bir kişi tarafından, patent sahibinden izin almaksızın, ticari bir amaçla, patentin esaslı parçaları üzerinde yapılacak tamir kapsamını aşarak yeniden elde etme, üretme boyutuna girecek şekildeki faaliyetler tamir olarak değerlendirilemez. Bu tür durumların somut örneğe göre değerlendirilmesi yerinde olacaktır.

Makine veya tertibatın belli parçalarında malzeme değişikliği yaptım. Faydalı modele konu olur mu?
Yapılan değişikliğe göre farklılık göstermektedir. Genellikle malzemeye yönelik basit değişiklikler (çelik olan bir parçayı alüminyum yapmak gibi) gerçekten bir avantaj sağlamıyorsa buluş niteliği taşımadığından dolayı faydalı model veya patentle korunamamaktadır. Diğer taraftan kullanılan malzemede içerik açısından yenilikler varsa (malzeme alaşımını değiştirerek daha hafif ama daha mukavim bir malzeme üretmek gibi), bu tür buluşlar direk kimya ve malzeme bilimi ile ilgili olduğundan ancak patentle korunabilmektedir

Buluşa patent veya faydalı model almadan kullanmamın ne sakıncası olabilir?
Buluşun patent ya da faydalı model ile korunma altına alınmamış olması rakiplerin aynı ürünü yaparak satabilecekleri anlamına gelmektedir. Bu durumda karşı firmayı engellemek çok zor olacağı gibi diğer rakiplerin kendi adına patent başvurusu yapabilecekleri unutulmamalıdır.

Patent/faydalı model kullanma zorunluluğu nedir?
Patent sahibi veya yetkili kıldığı kişi, patentle korunan buluşu kullanmak zorundadır. Kullanma zorunluluğu patentin verildiğine ilişkin ilanın ilgili bültende yayınlandığı tarihten itibaren üç yıl içinde gerçekleştirilir.

Kullanma konusunda Türk Patent Enstitüsüne başvuru yapılması gerekir. Başvuru yapılmadığı taktirde buluşun zorunlu lisansa konu olması kaçınılmazdır.

İşçi buluşları ve çalışanları buluşları nedir? Patent işveren mi yoksa işçi adına mı olur?
İşçi buluşları hizmet sözleşmesi ile belli bir işyerinde çalışanların gerçekleştirdikleri buluşlardır. Buluş konusu kendi işi ile ilgili olduğundan 551 sayılı KHK’nin 19.maddesine göre işveren tam veya kısmi hak talep edebilmektedir.

İncelemesiz patent’in incelemeli patente dönüştürülmesi mümkün müdür?
İncelemesiz patent 7 yıllık koruma sağlamaktadır. Bu süreç içersinde herhangi bir dönemde inceleme talebi yapılarak incelemeye gönderilebilir ve olumlu gelen raporlar neticesinde incelemeli patent belgesi koruması gibi 20 yıla uzatılmış olur. Geçen süreler 20 yılın içinde değerlendirilir. Ayrıca incelemesiz patent süresi bittikten sonra incelemeye gönderilemez.

Diğer bir husus ise rakipler tarafından incelemesiz patent belgesinin incelemye gönderilebileceğidir. Burada amaç incelemeye giden dosyanın inceleme raporunu alamamasını görmek ve bir nevi hükümsüz hale getirmektedir.

Patent veya faydalı model sahibi buluş konusu ürününün başkası tarafından kullanılması halinde neleri talep edebilir?
Patent sahibinin, üçüncü kişiler tarafından izinsiz olarak aşağıda sayılanların yapılmasını önleme hakkı vardır:
a – Patent konusu ürünün üretilmesi, satılması, kullanılması veya ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle olursa olsun elde bulundurulması;
b – Patent konusu olan bir usulün kullanılması;
c – Kullanılmasının yasak olduğu bilinen veya bilinmesi gereken usul patentinin kullanılmasının üçüncü kişiler tarafından başkalarına teklif edilmesi.
d – Patent konusu usul ile doğrudan doğruya elde edilen ürünlerin satışa sunulması veya kullanılması veya ithal edilmesi veya bu amaçlar için kişisel ihtiyaçtan başka herhangi bir nedenle olursa olsun elde bulundurulması.

Patentten doğan hakka tecavüz sayılan haller nelerdir?
Aşağıda yazılı fiiller patentten doğan hakka tecavüz sayılır:

a – Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu ürünü kısmen veya tamamen üretme sonucu taklit etmek;
b – Kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği veya bilmesi gerektiği halde, tecavüz yoluyla üretilen ürünleri satmak, dağıtmak veya bir başka şekilde ticaret alanına çıkarmak veya bu amaçlar için ithal etmek veya ticari amaçla elde bulundurmakveya uygulamaya koymaksuretiyle kullanmak;
c – Patent sahibinin izni olmaksızın buluş konusu olan usulü kullanmak veya buluş konusu usulle doğrudan doğruya elde edilen ürünleri satmak, dağıtmak veya bir başka şekilde ticaret alanına çıkarmak veya bu amaçlar için ithal etmek veya uygulamaya koymak suretiyle kullanmak;
d – Patent sahibi tarafından sözleşmeye dayalı lisans veya zorunlu lisans yoluyla verilmiş hakları izinsiz genişletmek veya bu hakları üçüncü kişilere devir etmek;
e – Bu maddenin 1 inci ila 4 üncü bendlerinde yazılı fiillere iştirak veya yardım veya bunları teşvik etmek veya hangi şekil ve şartlarda olursa olsun bu fiillerin yapılmasını kolaylaştırmak;
f – Kendisinde bulunan ve haksız olarak üretilen veya ticaret alanına çıkarılan eşyanın nereden alındığını veya nasıl sağlandığını bildirmekten kaçınmak.

Patent veya faydalı model alınmış bir ürünü ticari amaçla kullanmak istiyorum, ne yapmayalım ?
Patent/faydalı model ile koruma altına alınmış bir ürünü veya buluşu kullanmak için sahibinden izin almak gerekir. Bu izin lisans şekline anlaşma dahilinde olabilir. Aksi halde izinsiz kullanım tecavüz şartlarını doğurmaktadır.

Diğer bir yol ise yine patentin hak sahibinden belgeyi devir almak olabilir. Devir işlemi Türk Patent Enstitüsüne bildirilir ve sicile kaydedilir.

Tüm bunlar dışında faydalı model veya patent korumasını aşmak için istemlerde belirtilen korumanın dışına çıkılması gerekmektedir. Bu konusunda TESCİLTÜRK AŞ. uzmanlarımızdan bilgi almanızı tavsiye ediyoruz.

Patent veya faydalı model sahibinin hukuki hakları nelerdir?
Patentten doğan hakkı tecavüze uğrayan patent sahibi, mahkemeden, özellikle aşağıdaki taleplerde bulunabilir:

a – Patentten doğan haklara tecavüz fiillerinin durdurulması talebi;
b – Tecavüzün giderilmesi ve maddi ve manevi zararın tazmini talebi;
c – Patentten doğan haklara tecavüz suretiyle üretilen veya ithal edilen ürünlere, bunların üretiminde doğrudan doğruya kullanılan araçlara ve patente bağlı bir usulün kullanımını sağlayan araçlara el konulması talebi;
d – Mümkün olduğu takdirde bu fıkranın üçüncü bendi uyarınca el konulan ürün ve araçlar üzerinde kendisine mülkiyet hakkının tanınması talebi; Bu durumda, söz konusu ürünlerin değeri, tazminat miktarından düşülür. Bu değer, kabul edilen tazminatı aştığı zaman, patent sahibinin fazlayı karşı tarafa ödemesi gerekir.
e – Patentten doğan haklara tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınması, özellikle bu maddenin üçüncü bendine göre el konulan ürünlerin ve araçların şekillerinin değiştirilmesi veya patentten doğan haklara tecavüzün önlenmesi için, kaçınılmaz ise, imhası talebi;
f – Patentten doğan haklara tecavüz eden kişi aleyhine verilen mahkeme kararının, masrafları tecavüz eden tarafından karşılanarak, ilgililere tebliğ edilmesi ve kamuya ilan yoluyla duyurulması talebi.

Patent /faydalı model izleme nedir?
Patent /faydalı model izleme patent veya faydalı model başvurularının Türk Patent Enstitüsünün aylık olarak yayınladığı bültenlerde takip edilerek raporlanmasıdır. Detay bilgi için sitemizden Patent İzleme işlemlerine ulaşabilir veya danışmanlarımızdan bilgi alabilirsiniz.

b)Yurtdışı Patent/Faydalı Model İşlemleri
Yurtdışı patent/faydalı model tescili niçin gereklidir?
Patentler sadece tescil edildiği ülkelerde geçerli olduğundan her ülkede tescil ile koruma altına alınması gerekir. Yurtiçindeki patent tescilinin yasal korumasından aynı şekilde yurtdışındaki herhangi bir ülkede yararlanmak için ilgili ülke patent ofisine başvuru yapılarak tescil süreci başlatılmalıdır.

Yurtdışı patent tescili nasıl yapılır?
Tüm dünya ülkeleri için toplu patent alma sistemi yoktur. Bu yüzden ya ülkesel ya da yurtdışı anlaşmalar kapsamında kısmen toplu müracaat yapılabilir.

Yurtdışı tescil işlemi birkaç şekilde yapılabilmektedir.
a) Ulusal bazda başvuru
b) Uluslar arası toplu müracaat (PCT)
c) Uluslar arası toplu müracaat (Avrupa Birliği ülkeleri için – EPC)
d) Diğer Bölgesel Başvuruları ( EAPO ve OAPI)
Yurtdışı patent süreçleri nedir?
Yurtdışı marka tescil süreçleri ülkelere göre farlılık göstermekle birlikte WIPO üzerinden yapılacak PCT başvuruları takribi 30 ay, Avrupa birliği kapsamında yapılacak EPC başvuruları 24 ay sürebilmektedir. Genel olarak süreçlerin 12-36 ay arasında olduğunu söyleyebiliriz.

Yurtdışı patent/faydalı model koruma süresi ne kadar?
Yurtdışı patent ve faydalı model koruma süreleri hemen hemen tüm ülkelerde yurtiçinde olduğu gibi 10 ve 20 yıl şeklindedir.

Yurtdışında farklı bir ülkede tescilli bir buluş konusu ürünü yurtiçinde tescil alabilir miyim? Veya tam tersi geçerli olur mu?
Patentler de diğer sınai mülkiyet korumalarında olduğu gibi ülke bazında koruma altına alındığı için ilgili ülke sınırları içersinde geçerlidir. Haliyle bir ülkede tescil olup farklı ülkede tescilli olmayan bir patent, tescilli olmayan ülkede başvurulabilir. Ancak başvuru yapıldığı anda patentleşebilme kriterlerinden geçemeyeceği için tescil edilmesi mümkün değildir. Zira patent koruması elde edebilmek için buluş konusu ürünün yeni olması, tekniğin bilinen durumunu aşması gerekir. Bunlar araştırma safhasında ortaya çıkacağı için başvuru yapılması kesinlikle tavsiye edilmemektedir. Araştırma, inceleme ve yayın süreçlerini geçerek koruma almak mümkün değildir.

Velev ki yurtdışında tescilli bir buluşun yurtiçin faydalı model kapsamında araştırma ve incelemesiz olarak tescil edildiğini varsayalım. İlan aşamasında herhangi bir itiraz gelmeden belgelendirildiğini düşünelim. Buna rağmen rakip firmalara karşı yaptırım uygulandığında faydalı model belgesinin hükümsüz kılınması için dava açılabilmektedir.

Faydalı model veya patent konusunda devlet teşvikleri var mıdır?
Yurtdışı marka oluşturma kapsamında yurtdışı marka tescili konusunda KOSGEB destekleri olduğu gibi endüstriyel tasarım, faydalı model, patent konularında da hem KOSGEB hem de TUBİTAK kuruluşlarının destekleri mevcuttur.

Uluslararası ( PCT) ve Avrupa Patenti ( EPC) nedir?
Her ikisi de uluslararası patent bir başvuru sistemidir. PCT başvurusu WIPO üzerinden 140’tan fazla ülkede toplu olarak başvuru yapılmasını sağlayan Patent İşbirliği anlaşması kapsamında yapılacak başvuruları ifade eder. Bir veya birden fazla ülkede toplu olarak müracaat söz konusudur. EPC başvurusu ise Avrupa Birliği kapsamında yapılacak toplu başvuru sistemidir. Tek başvuru ile 25’ten fazla ülkede aynı anda tescil almak mümkündür. Burada ülkelere tek tek değil toplu olarak müracaat edilir. Seçim yapılamaz.

Rüçhan Hakkı nedir?
Eğer buluşun birden fazla ülkede korunması istenirse, ilk patent başvurusunun herhangi bir ülkede yapılması tarihinden itibaren 12 aylık bir süre içinde aynı buluş için başka bir ülkede başvuru yapma konusunda bir haktan yararlanılabilir, buna rüçhan hakkı denir. Rüçhan hakkı öncelik hakkı anlamına gelir. İlk defa başvuru yapacaklar için rüçhan hakkı söz konusu değildir. Daha önce yapılmış başvurular için rüçhan(öncelik) hakkı söz konusudur.Bir başvuru sahibinin herhangi bir ülkede yaptığı başvurunun tarihi ile bu başvurusuna dayanarak daha sonra yaptığı başvurunun tarihi arasında üçüncü kişilerce buluş konusuna benzer bir konu için patent başvurusu yapılırsa, o başvuru karşıt doküman olarak gösterilemez. Başvuru sahibi, yararlanmak istediği rüçhan hakkını başvuru ile birlikte veya başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde talep eder. Bununla ilgili rüçhan hakkı belgesini, patent başvurusu tarihinden itibaren üç ay içerisinde vermediği takdirde rüçhan hakkından yararlanma talebi yapılmamış sayılır. Yabancı ülkelerde patent verilmesi için yapılan bir başvurunun farklı ülkelerde yapılmış olmasına bakılmaksızın birden çok rüçhan hakkı talebinde bulunulabilir.

Ülkesel bazda başvuru ücretleri ne kadardır?
Ülkesel bazda başvuru ücretleri tescil edilecek ülkeye göre değişmektedir. Konuyla ilgili olarak online işlemler bölümünden bilgi alabileceğiniz gibi danışmanlarımıza da danışabilirsiniz.

İlgili ülkede tescil edilen patentlerin takip edilmesi gerekir mi?
Patentlerin yurtdışında tescil edilmesi ile birlikte koruması, yurtiçindeki gibi elde edilmiş olur. Ancak yine yurtiçinde olduğu gibi benzer patentlerin bültenlerden takip edilmesi ve gerektiğinde itiraz ile iptal edilmesi gerekir. Bu konuda TESCİLTÜRK AŞ. taleplere göre detaylı hizmet sunmaktadır.

Topluluk Tescil sistemi yani Avrupa Birliği için alınan tescil (EPC) kapsamında korunan patentlerin birlik üyesi ülkelerin genişlemesi durumu nasıl olacaktır? Eklenen her ülkeye ayrıca başvuru gerekir mi?

Bu kapsamda alınan patent birlik dahili ülkelerde geçerliği olduğundan birliğin genişlemesi ile birlikte ilgili ülkelerde de resmen koruma elde edilmiş olacaktır. Ayrıca bir başvuru yaparak koruma almaya gerek yoktur.

Patent Koruması ne zaman sona erer?
Patent veya faydalı model korumaları aşağıdaki durumlarsa sonra ermektedir;
– Koruma süresinin dolması
– Patent/Faydalı model sahibinin feragat ederek patent hakkından vazgeçmesi
– Yıllık ücretlerin ve belge ücretinin ödenmemesi
– Dosyanın mahkeme kararı ile hükümsüz kılınması
Gerek yurtiçinde gerekse yurtdışında tescil edilen bir patent belgesinin satılması veya kiralanması mümkün müdür?
Faydalı model veya patent belgeleri firmaların gayrimenkul haklarıdır. Bunların kullanım hakkının devir veya lisans yoluyla başkalarına intikali mümkündür. Devir edildiğinde artık hak sahibi değişir ve tüm haklar karşı tarafa geçer. Lisans işlemi yapıldığında ise patentin belli şartlarda (Sözleşme şartlarına bağlı) karşı tarafa kullanım hakkı verilir.

 

Yurtdışında tescilli patentlerin yurtiçinde kısmen kullanılması halinde sorun yaşar mıyım?
Patent koruması yurtdışında elde edilmiş ise oradaki ülke mevzuatında korumaya haizdir. Fakat tescil alınmamış bir ülkede kullanıldığında ilgili firmanın müdahale etmesi patent kanunları çerçevesinde mümkün olmayacaktır. Ancak haksız rekabet hükümlerine göre müdahale söz konusudur. Bu da kısmen dahi olsa kullanımı engelleyecek bir unsurdur. Patent korumasında yer alan istemlerden birinin dahi kullanılması patent tecavüzü olarak kabul göreceğinden “biz sadece bu kısmını” üretip satıyoruz demek tecavüzün boyutunu değiştirmeyecektir.

Tescil Türk